19 okt 2021

Wetsvoorstel verlaging drempel schuldsanering

Mensen met problematische schulden sneller en beter helpen

Minister Dekker van Rechtsbescherming heeft een wetsvoorstel gedaan om de wettelijke schuldsanering toegankelijker te maken voor mensen met problematische schulden. Dat is hard nodig. De instroom in de Wsnp is de afgelopen jaren sterk gedaald. In 2020 zijn er nog geen 3.000 toelatingen[1] terwijl CBS medio 2021 in het rapport Schuldenproblematiek in beeld constateert dat er ruim 650.000 huishoudens met geregistreerde problematische schulden zijn.

Van vijf naar drie jaar

Op dit moment kan iemand met problematische schulden pas na vijf jaar ‘voldoende inspanning om te komen tot afbouw van schulden en het voorkomen van nieuwe schulden’, de zogenoemde goede trouw toets, toegang krijgen tot de WSNP. Om te voorkomen dat een schuldoplossing te lang uitblijft en schulden ondertussen alleen maar verder oplopen, stelt het wetsvoorstel voor om de termijn te verkorten naar een periode van drie jaar.

Tienjaarstermijn

Op dit moment krijgen mensen die binnen tien jaar na een eerder WSNP-traject opnieuw in problematische schulden komen geen toegang tot de WSNP. We willen dat de rechter de mogelijkheid krijgt om mensen ook binnen die tien jaar wel opnieuw toe te laten tot de WSNP als zij buiten hun schuld – bijvoorbeeld als gevolg van een economische crisis – opnieuw in financiële problemen zijn gekomen. Hetzelfde geldt voor mensen die een eerder WSNP-traject niet hebben kunnen afmaken, maar daartoe nu wel in staat worden geacht.

Nationale Ombudsman

De Nationale Ombudsman publiceerde in 2020 een rapport Hindernisbaan zonder finish waarin hij o.a. constateert dat veel schuldenaren niet kunnen voldoen aan de toelatingseisen van de WSNP. Hij stelt dat de regeling een strenge en beladen reputatie heeft waardoor veel burgers terugschrikken en geen verzoek doen om voor WSNP in aanmerking te komen. Het wetsvoorstel sluit in hoofdlijnen aan op de adviezen van de Nationale Ombudsman, maar gaat op onderdelen naar zijn mening niet ver genoeg. De hardheidsclausule bij recidive binnen tien jaar mag nu bij uitzondering door de rechter gebruikt worden. De ombudsman stelt voor om dit om te draaien. Iedereen wordt (opnieuw) toegelaten, tenzij de rechter in uitzonderingsgevallen beslist om dat niet te doen.

Sneller duidelijkheid

Syncasso is voorstander van ketensamenwerking op het gebied van gegevensuitwisseling om de behandeltermijn van de minnelijke schuldsanering te verkorten. In de reactie van de Nationale Ombudsman op het wetsvoorstel dringt hij aan om een maximumtermijn voor een vertraagd minnelijk traject in te stellen. Daaraan wordt dan tevens een maximumreactietermijn voor schuldeisers verbonden. Vooropgesteld dat de gegevensuitwisseling in de schulddienstverleningsketen gelijktijdig en goed georganiseerd wordt, zal dat geen probleem opleveren. Zo kunnen meer minnelijke schuldsaneringen tot betere oplossingen leiden voor alle betrokkenen en geeft een snellere toeleiding naar Wsnp een oplossing voor de langdurige stress en het gebrek aan toekomstperspectief voor huishoudens met problematische schulden.

[1] Raad voor de Rechtsbijstand – instroom-WSNP