Privacyregels belemmeren menswaardige huurincasso bij verwarde personen
‘Verwarde huurders dreigen tussen wal en schip te vallen’. Onder die titel organiseerde Syncasso op woensdag 8 juni tijdens het Huurincasso Congres 2016 een paneldiscussie. Onder leiding van Karel van de Graaf wisselden algemeen directeur Paul Otter, Nathalie Boerebach (Aedes), Jeroen Hoogteijling (Leger des Heils) en Carina Hooiveld (Gemeente Amsterdam) van gedachten over de oorzaken en de mogelijke oplossingen voor dit groeiende maatschappelijke probleem. Wat zijn de uitkomsten? En hoe nu verder?
Bijeenkomst ‘Huurincasso bij verwarde personen’
Syncasso organiseert op donderdag 8 september de bijeenkomst ‘Huurincasso bij verwarde personen’ om de uitkomsten en het vervolg met u te bespreken.
Aanleiding voor het initiatief van Syncasso is de snelle stijging van de incidenten met en de overlast door verwarde personen. Volgens gegevens van de politie is het aantal meldingen sinds 2011 met 65% gestegen naar 66.000 in 2015. Dit beeld wordt bevestigd door een enquête onder 174 woningcorporaties, uitgevoerd door Aedes (de branchevereniging van woningcorporaties). Hieruit blijkt dat maar liefst driekwart van de corporaties kampt met een toename van overlast door huurders in psychische nood. Hierbij gaat het niet alleen om ongewenst gedrag of vervuiling van de woning, maar steeds vaker ook om oplopende huurachterstanden. Als specialist in huurincasso voor woningcorporaties heeft Syncasso hier vrijwel dagelijks mee te maken. ‘Het is echt een groeiend maatschappelijk probleem, met zeker bij ontruimingen schrijnende gevolgen’, zegt algemeen directeur Paul Otter. ‘Dit druist in tegen ons gevoel en staat haaks op onze merkbelofte. We cash. We care. Wij vinden daarom dat er een andere, menswaardige aanpak nodig is, specifiek afgestemd op deze risicodoelgroep. Als incasso- en gerechtsdeurwaarderorganisatie met veel kennis van huurdergerichte communicatie willen wij hieraan een actieve bijdrage leveren. Maar dit kunnen we niet alleen; het vereist samenwerking binnen de keten en maatwerk. Met de paneldiscussie op het Huurincassocongres hebben we hiervoor de eerste stap gezet.’
Decentralisatie zorg en bezuinigingen
De paneldiscussie leverde waardevolle informatie op. Allereerst over de oorzaak van de problematiek. Paul Otter: ‘Voor de stijging van de overlast van verwarde huurders is geen officiële verklaring. Alle partijen aan tafel waren het er echter over eens dat er een direct verband is met de decentralisatie van de zorg (van landelijke overheid naar de gemeenten) en het daarmee samenhangende bezuinigingsbeleid. Hierdoor is er minder aandacht voor mensen die door psychische oorzaken niet of beperkt zelfstandig kunnen wonen. Zij zijn vaak ook niet in staat om zelf hun administratie te voeren en dat leidt tot betalingsachterstanden. Niet alleen bij de huur, maar ook bij de zorgverzekering, telefonie, energie, etc. Doordat de huurtoeslag rechtstreeks aan de (verwarde) huurder wordt overgemaakt, wordt deze regelmatig voor andere doeleinden gebruikt dan waar de toeslag eigenlijk voor bestemd is. Hierdoor ontstaat een negatieve spiraal van oplopende betalingsachterstanden.’
Privacywetgeving versoepelen
Wat is er nodig om deze negatieve spiraal in positieve richting om te buigen? Ook die vraag kwam in de paneldiscussie uitgebreid aan bod. Paul Otter: ‘We hebben met elkaar vastgesteld dat een standaard incassoaanpak bij verwarde personen niet werkt. Sterker nog, dit leidt uiteindelijk tot ontruiming, waardoor de verwarde persoon op straat komt te staan en vroeg of laat (weer) bij de GGZ belandt. De GGZ klopt op haar beurt bij de gemeente aan, die zich vervolgens meldt bij de woningcorporatie en daarmee is de cirkel rond. Belangrijk is dat dit patroon van het alsmaar rondpompen van geld en (verwarde) personen wordt doorbroken. Dat kan alleen als alle betrokken partijen proactief gaan samenwerken én informatie over de huurders kunnen delen. Door de privacywetgeving is dit nu onmogelijk. Corporaties nemen doorgaans contact op met huurders met een betalingsachterstand. Op het moment dat persoonlijke informatie van de huurder voorhanden is, kunnen zij gerichte stappen ondernemen en waar nodig doorverwijzen naar de GGZ of andere hulpverlenende instanties. Als incasso-organisatie mogen wij dit niet; door de privacyregels zijn we aan handen en voeten gebonden. Dit maakt het voor ons onmogelijk om tijdig in te grijpen en een voor iedereen passende oplossing te zoeken. Deze wettelijke belemmering moet zo snel mogelijk worden weggenomen. Als vervolg op de paneldiscussie gaan we hierover in gesprek met het College Bescherming Persoonsgegevens.’
Huurdergericht communiceren
Wat is er nog meer nodig voor een menswaardige huurincasso bij verwarde huurders? En welke rol wil Syncasso hierbij spelen? Paul Otter: ‘Syncasso is geen hulpverleningsinstantie, maar we streven er wel naar om niet alleen te incasseren, maar ook mensen te helpen hun leven weer op de rit te krijgen. Vandaar ook onze merkbelofte ‘We Cash. We Care’. Wij zijn ervan overtuigd dat bij incasso alles staat en valt met de juiste manier van communiceren. Bij verwarde personen geldt dat helemaal. Uiteindelijk gaat het ons erom persoonlijk contact te leggen met de debiteur en inzicht te krijgen in wat er zich achter de voordeur afspeelt. Dit is vooral bij verwarde debiteuren met bijvoorbeeld een psychiatrische aandoening van groot belang. Als wij dit signaleren, kunnen we er in een zo vroeg mogelijk stadium voor zorgen dat deze persoon bij de juiste hulpverleningsinstantie terechtkomt. Dat kan significant bijdragen aan de oplossing van de huidige problemen rondom deze groep mensen.’
Bijeenkomst ‘Huurincasso bij verwarde personen’
Syncasso organiseert op donderdag 8 september de bijeenkomst ‘Huurincasso bij verwarde personen’ om de uitkomsten en het vervolg met u te bespreken.