08 jul 2021

De waarde van de deurwaarder

Maatschappelijk verantwoord, persoonsgericht

Deurwaarderskantoren zetten zich individueel en als beroepsgroep in voor een zorgvuldige sociale en persoonsgerichte benadering van debiteurklanten, waarbij actieve verwijzing naar schuldhulpverlening een standaardoplossing is voor het betalingsprobleem. Gerechtsdeurwaarders hebben een voortrekkersrol in maatschappelijk verantwoord en persoonsgericht incasseren. De innovatiekracht van de deurwaarder, de toegevoegde waarde van gerechtelijke incasso en de brede taakopvatting van de gerechtsdeurwaarder worden in het publieke debat over de schuldenproblematiek helaas vaak niet gezien.

De gerechtsdeurwaarder en maatschappelijk verantwoord incasseren

Het digitaal beslagregister, de verwijsindex schuldhulpverlening en de vereenvoudiging van de beslagvrije voet zijn drie voorbeelden van fundamentele systemen voor de schulddienstverleningsketen die door de beroepsgroep gerealiseerd én gefinancierd zijn om de positie van de schuldenaar te beschermen. Alle gerechtsdeurwaarders maken gebruik van de informatie uit die systemen om ervoor te zorgen dat tenminste het bestaansminimum van schuldenaren geborgd wordt.

Beschermen en doorverwijzen van niet-kunners

Daarnaast gebruiken de meeste kantoren voorspelmodellen om debiteurklanten die niet kunnen betalen, te onderscheiden van debiteurklanten die dat wel kunnen, maar niet willen. Waarmee voorkomen wordt dat debiteurklanten belast worden met kosten die ze (ook) niet kunnen betalen. Die worden door de deurwaarder geholpen om contact te zoeken met de schuldhulpverlening.

Voorkomen van ambtshandelingen

Van de gerechtsdeurwaarder wordt verwacht dat het betalingsprobleem zoveel en zo vaak mogelijk wordt opgelost zonder de inzet van gerechtelijke incasso. Met AI-voorspelmodellen wordt persoonsgerichte incassocommunicatie aangestuurd om zo effectief mogelijk in contact te komen met de debiteurklant. De schriftelijke incassocommunicatie via briefpost en e-mail wordt aangevuld met betaallinks en QR-codes om betaaldrempels te verlagen. Serviceberichten via voicecast, sms en chat verhogen de contactfrequentie om de kans op een reactie te vergroten. Outbound calls en huisbezoeken completeren het minnelijke incassoproces. Om ervoor te zorgen dat de betaalcapaciteit van de debiteurklant niet wordt aangetast door de (te) hoge extra kosten van gerechtelijke incasso. Het voorkomen van beslagen en ontruimingen is voor de deurwaarder even belangrijk geworden als de ministerieplicht – het uitvoeren van vonnissen. In de nieuwe BTAG-tarieven per 1 juli ’21 is helaas nog geen tarief vastgesteld voor het voorkomen van ambtshandelingen. Toch doen gerechtsdeurwaarders hun uiterste best om dat te doen.

Persoonsgericht

In contact komen met de debiteurklant, om samen een oplossing voor de betalingsachterstand te vinden, is een kerntaak van elke deurwaardersorganisatie. Daarvoor wordt een combinatie van AI-voorspelmodellen, wetenschappelijk onderzoek, contact centers -om telefonisch of via de chat in contact te komen – en huisbezoeken door de deurwaarder gebruikt.

Komt er contact tot stand, dan zijn we meestal dichtbij een passende oplossing. Lukt dat niet – en wordt een gerechtelijke incassoprocedure overwogen, dan wordt die niet eerder gestart dan nadat er uitgebreid gezocht is naar een minnelijke oplossing. Blijft die oplossing uit, dan wordt er gedagvaard, vooropgesteld dat de debiteurklant de kosten van de procedure kan dragen – niet-kunners worden uitgesloten. In veel gevallen komt er dan vóór vonnis alsnog een oplossing – meestal een betalingsregeling – tot stand.

Dwang kan een goede oplossing ondersteunen

De gerechtsdeurwaarder is de onpartijdige intermediair die, rekening houdend met de sociale impact van de incasso, steeds de balans zoekt tussen de belangen van de schuldeiser en de schuldenaar. Vooropgesteld dat daarmee zorgvuldig omgegaan wordt, is het gebruik van dwangmaatregelen daarbij gerechtvaardigd. De positie van de schuldeiser en andere debiteurklanten die wel aan hun verplichting hebben voldaan daarbij in aanmerking nemend. Maar dwang is óók belangrijk om debiteurklanten in beweging te brengen om hulp te accepteren voor hun financiële zorgen. In een recent CBS-onderzoek werd geconstateerd dan er ca. 500.000 huishoudens met geregistreerde problematische schulden niet bekend zijn bij de schuldhulpverlening. Die huishoudens zijn wel bekend bij de gerechtsdeurwaarders. De inzet van de gerechtsdeurwaarder om deze ‘zorgmijders’ te bewegen om schuldhulp te accepteren, beperkt de sociale, maatschappelijke en economische schade die hierdoor veroorzaakt wordt.