Nieuws

Blog: Paul Otter

Met maatregelen zoals vroegsignalering en halvering van de schuldsaneringstermijn hoopt de regering meer mensen in de schuldhulp te krijgen. Is dat echt de oplossing voor problematische schulden?

Vroegsignalering & halvering

Vanaf 1 januari 2021 moeten schuldeisers van woon, nuts of zorgpremies schulden melden aan de gemeente waar betrokkene woont. Daarmee kan de gemeente contact zoeken om zo vroeg mogelijk schuldhulp aan te bieden. Op 1 juli van dit jaar werd de termijn voor de WSNP gehalveerd van 36 naar 18 maanden. Daarmee hoopt de wetgever de toegang tot de schuldhulp laagdrempeliger te maken.

Worstelen

Beide maatregelen zijn relatief jong en de resultaten zijn nog niet goed meetbaar. Wat wel duidelijk is dat beide maatregelen zijn gericht op het vroegtijdig accepteren van schuldhulp. Maar is dat de beste oplossing?

In de afgelopen jaren zien we veel uitval, mensen die een schuldsanering zijn gestart maar tijdens het traject uitvallen. Dit gaat om ongeveer 15%. Daarnaast zien we dat tijdens een schuldsaneringstraject nieuwe schulden ontstaan van bijvoorbeeld niet betaalde (nieuwe) zorgpremies.

Herhaling

Ook na een succesvol afgeronde schuldsaneringstraject zien we dat er weer nieuwe schulden ontstaan. Bij de WSNP binnen 7 maanden is dat ruim 15% (eerder was dat 20%) en bij de minnelijke schuldsaneringen is dat 8,3% (dat was 9%).

Die percentages kunnen niet bij elkaar worden opgeteld. Wat wel duidelijk is dat uitval en herhaling een groot en serieus probleem is want in veel gevallen ontstaan er dus weer nieuwe schulden. Dat wil niemand en dan is de drempel naar een nieuwe sanering nóg hoger!

Regeringsdoel onder druk

Met alleen schuldsanering kunnen problematische schulden dus niet worden opgelost. Het regeringsdoel van halvering van het aantal huishoudens met problematische schulden in 2030 staat daarmee onder druk.

Hoe dan wel?

We zouden oplossingen moeten ontwikkelen die houdbaar dus duurzaam zijn. Soms is schuldsanering voldoende, soms moet er meer gebeuren zoals inschakelen van een bewindvoerder of budgetcoaching. Het einddoel zou moeten zijn dat het huishouden langdurig uit de schulden blijft door goede nazorg en begeleiding. Wat voor wie werkt verschilt per persoon. Dat moet geïnventariseerd worden voor een persoonlijk passende oplossing: geen “one size fits all”. Maar met goede begeleiding en nazorg huishoudens langdurig uit de schulden houden!

Paul Otter is design researcher en gerechtsdeurwaarder. In het SyncassoLab onderzoekt hij hoe schulden beter kunnen worden opgelost. In de praktijk doet hij dat bij de voordeur. Op beleidsniveau door het gesprek aan te gaan met alle belanghebbenden over schulden, zoekend  naar oplossingen.  Paul blogt regelmatig over actuele zaken.