U bent nu ruim een half jaar voorzitter van het bestuur bij de NVVK. Wat kunt u vertellen over uw ervaring tot nu toe?

Het eerste halfjaar zit erop. Wat me opvalt, is de enorme betrokkenheid binnen alle lagen van de organisatie. We werken als brancheorganisatie echt mét en vóór onze leden. Ik ben veel op pad geweest om van onze leden te horen wat er speelt en om te zien hoe het werk in de praktijk gaat. Wat mij positief heeft verrast, is de gezamenlijke inzet van iedereen: van hulpvragers tot schuldeisers, allemaal werken ze samen aan een goede balans en duidelijke afspraken. Het is een mooie start bij deze club!

Wat zijn de belangrijkste prioriteiten die nu actueel zijn?

Een belangrijk punt is de halvering van de schuldregeling van 36 naar 18 maanden. Dit brengt uitdagingen mee in de praktijk. Daarnaast is er aandacht voor de basisdienstverlening. Dit komt voort vanuit de landelijke bestuurlijke afspraken die regelen dat alle hulpvragers recht hebben op een minimumniveau van schuldhulpverlening. Ook zetten we verder in op vroegsignalering om schuldenproblematiek vroegtijdig te ontdekken. Hiervoor maken we afspraken met onder andere gemeenten en vaste lastenpartners.

Een ander belangrijk speerpunt voor de NVVK is het hanteren van het vrij te laten bedrag (VTLB) bij het berekenen van de afloscapaciteit. In de ledenraad is besloten dat we ook een nul-aanbod accepteren. Concreet betekent dat, dat als uit de berekening voor de afloscapaciteit blijkt dat het inkomen van de hulpvrager onder het bestaansminimum ligt, er een nul-aanbod wordt gedaan. Er wordt dan een proces ingezet om de schulden toch volledig te saneren. Het was een spannend besluit. Ook voor onze achterban omdat we staan voor het juiste evenwicht tussen schuldeisers en schuldenaren. Uit overleg met schuldeisers blijkt dat zij begrip tonen voor dit besluit. Ook zij vinden het belangrijk dat mensen niet onder het bestaansminimum komen. Wel geven zij aan dat er begeleiding nodig is om terugval te voorkomen. De NVVK vindt bestaanszekerheid cruciaal. Dat sommige mensen niet rondkomen volgens de NIBUD-normen, vinden wij zorgelijk. We hadden gehoopt dat het Rijk het sociaal minimum zou verhogen.

Tegelijkertijd ondersteunen we onze leden bij de implementatie van al deze plannen. Dat doen we door het organiseren van bijeenkomsten, bereikbaar te zijn als vraagbaak en door het monitoren van de impact. De samenwerking met leden en schuldeisers is hierin erg belangrijk. Want zij dragen bij aan de uitvoering en het evenwicht in het uitdagende werkveld.

U bent mee op werkbezoek geweest met Paul Otter, een van onze gerechtsdeurwaarders. Hoe heeft u dat ervaren? Wat viel u op, wat heeft u verrast, of wat blijft u bij?

Het werkbezoek met Paul gaf me, ondanks mijn ruime ervaring op dit terrein als wethouder bij de gemeente Eindhoven, veel nieuwe inzichten. Paul liet me zien hoe de keten rondom inning werkt en hoe signalen van problematische schulden al bij de voordeur zichtbaar kunnen zijn. In het werkbezoek zijn we langs veel bedrijven gegaan vanwege loonbeslagen. Het verraste me hoeveel routine bedrijven hebben in deze situaties. Bij sommige bedrijven merk je betrokkenheid en zorgvuldigheid, zoals het direct veilig opbergen van informatie, terwijl anderen het vooral als extra werk zien. Wat indruk op me maakte, was hoe Paul in de gesprekken het belang van doorverwijzing naar hulp via de gemeente benadrukte, iets wat essentieel is. Ook ons gesprek over een ‘pauzeknop’ die Paul benoemde blijft me bij: een instrument dat de hulpvrager kan inzetten om op adem te komen en hulp te organiseren voordat schulden verder escaleren. Dit sluit aan bij een project waar we als NVVK mee bezig zijn, samen met het ministerie, gemeentes en de VNG. Het zou geweldig zijn als gerechtsdeurwaarders dit in de praktijk kunnen toepassen om zo ook hulpvragen sneller op gang te brengen. Het werkbezoek liet zien hoeveel kansen er liggen voor betere samenwerking en doorverwijzing.

Wat vindt u belangrijk in de samenwerking binnen de hele keten? Zijn er specifieke voorbeelden waar samenwerking écht het verschil maakt?

In de invorderingscase ligt de focus op het vorm geven aan sociaal incasseren. Het is essentieel dat schuldeisers meewerken aan schuldhulpverlening en betalingsregelingen. Tegelijkertijd denk ik dat we vooral moeten kijken naar het beperken van de kostenoploop. Daar zijn afspraken over gemaakt met onder andere de KBVG en de NVVK. Die gaan over het stopzetten van de invordering zodra een hulptraject wordt ingezet. Het Interdepartementaal BeleidsOnderzoek ‘Problematische Schulden’ (IBO) ondersteunt dit in de voorgestelde maatregelen. Wat ik ook belangrijk vind, is hoe we effectief naar elkaar doorverwijzen. Vanuit de NVVK zijn we bezig met het project ‘Warm doorverwijzen’.  Samen met drinkwaterbedrijven en de Nationale Schuldhulproute, helpen we om debiteuren snel in contact te brengen met de gemeente. We zien dat ook de deurwaarders hiermee bezig zijn. Het project ‘ketensignalering’ van de KBvG speelt hier op in. Wat ik belangrijk vind is dat we krachten bundelen en succesvolle initiatieven landelijk opschalen, in plaats van losse projecten te starten. Zo kunnen we echt impact maken voor hulpvragers.

Hoe kijkt u aan tegen het IBO-onderzoek en de maatregelen die zijn voorgesteld rondom schuldhulp?

Als ik kijk naar het regeerakkoord vind ik het teleurstellend dat de ambities uit het vorige kabinet, zoals het halveren van kinderarmoede en het terugdringen van problematische schulden, niet zijn overgenomen. Wat betreft het IBO zijn we blij met de maatregelen die hierin zijn voorgesteld. Het is een kritisch rapport met oprechte goede intenties. Onze grootste zorg zit echter in de uitvoering van de maatregelen. Het kabinet spreekt dan wel ambitie uit, maar creëert volgens ons onvoldoende financiële ruimte om deze maatregelen effectief te realiseren. Ook zijn er binnen onze achterban zorgen over het ontbreken van geld voor financiële educatie op scholen. We kunnen veel financiële problemen voorkomen door jongeren beter voor te lichten. Hieraan invulling geven is voor gemeentes niet eenvoudig. Het is niet wettelijk vastgesteld wat een gemeente moet leveren of uitgeven aan schuldhulp. Daarbij komt dat veel gemeentes een uitdagend financieel jaar verwachten in 2026. Dat maakt dat we met enige zorg naar de toekomst kijken. Maar we herkennen en onderschrijven de maatregelen uit het IBO, en gaan hier ook actief met de hele keten mee aan de slag. Binnen de NVVK hebben we ruimte gecreëerd om hier een goede bijdrage aan te leveren.

Wat zou volgens u echt een doorbraak zijn in het voorkomen van problematische schulden? Wat hebben we nodig en wat doen we nu nog niet?

Daarin zie ik het vormgeven van eerder contact door vroegsignalering als het belangrijkste punt. Dat we er echt veel eerder bij kunnen zijn. Wij willen heel graag het bereik van schuldhulpverlening vergroten. Dat kan naast schuldhulpregelingen op vele manieren. Bijvoorbeeld door budgetcoaching en budgetbeheer. Het blijft echter een onderwerp dat in de taboesfeer zit. Mensen lopen niet met hun schulden te koop en komen vaak pas in een laat stadium in een hulptraject terecht. Ik zou willen dat we dat kunnen veranderen. Daarnaast is het belangrijk dat we samen werken aan het overwinnen van praktische barrières, zoals privacywetgeving, om mensen beter door te kunnen verwijzen naar schuldhulpverlening, omdat dit in ieders belang is.

Tot slot. Wie is Renate Richters?

Ik ben bijna 50 jaar, woon in Eindhoven samen met mijn vriend en twee katten. Na acht jaar gemeenteraadslid en zes jaar wethouder in Eindhoven, ben ik in 2022 gestopt en werk sindsdien aan diverse projecten in het sociaal domein, naast mijn rol als voorzitter bij de NVVK. In mijn vrije tijd wandel ik graag, ga ik uit eten, naar het theater, de film of een concert, en daarnaast vervul ik een aantal toezichthoudende rollen, zoals voorzitter van de Raad van Commissarissen van een regionale huisartsencoöperatie en als vrijwilliger bij een poppodium en bij een Eindhovense stichting die mensen zonder verblijfsvergunning helpt.

Blog: Paul Otter

Toen ik begon als gerechtsdeurwaarder, draaide mijn werk vooral om het bezorgen van dagvaardingen en het uitvoeren van vonnissen. Maar mijn rol is de afgelopen jaren veranderd. Ik ben niet alleen uitvoerder van juridische beslissingen, maar draag ook bij aan duurzame oplossingen voor problematische schulden. Mijn werk gaat veel verder dan papier afleveren; het gaat om perspectief bieden.

Een brugfunctie

Problematische schulden zijn zelden een op zichzelf staand probleem. Ze gaan vaak hand in hand met sociale, psychische of gezondheidsproblemen. Dat wordt ook onderstreept uit het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Armoede en Schulden in 2024. Dit onderzoek onderstreepte hoe belangrijk samenwerking is in de schulddienstverleningsketen. De kabinetsreactie op het IBO toonde ambitie om met nieuw beleid echte veranderingen te realiseren. Dat gericht is op een rechtvaardig en efficiënt incassoproces.

Een belangrijke aanbeveling uit het IBO is ons idee ‘meedelen in beslag’ waar we in 2024 ook een innovatie award voor hebben ontvangen. Dit idee zorgt ervoor dat meerdere schulden, zonder extra kosten, worden opgelost met een loonbeslag. Schulden worden hierdoor eerder opgelost, helpt bij het vinden van duurzame oplossingen en de betaalcapaciteit wordt rechtvaardiger en eerlijker verdeeld.

Van juridische handhaving naar sociale interventie

Als gerechtsdeurwaarder sta ik letterlijk aan de deur en krijg ik de kans om signalen op te vangen en mensen te wijzen op hulp die verder gaat dan financiële regelingen. Een praktijkvoorbeeld: bij een huisbezoek kom ik bij een alleenstaande moeder met betalingsachterstanden. Maar al snel blijkt dat ze ook worstelt met opvoedingsvragen en psychische druk. In zo’n situatie kan ik meer doen dan een dagvaarding overhandigen. Ik luister, wijs op beschikbare hulpverlening en leg contact met schuldhulpverleners. Dat persoonlijke contact maakt het verschil en opent de deur naar structurele oplossingen.

Vooruitkijken naar 2025

Ik kijk vol vertrouwen naar 2025. Mijn rol als gerechtsdeurwaarder zal blijven veranderen. Het is niet genoeg om alleen juridische stappen uit te voeren. De focus ligt op samenwerken, signaleren en begeleiden. De deurwaarder als bruggenbouwer – dát is de toekomst.

Door verder te kijken dan het juridische kader, kunnen we problematische schulden niet alleen aanpakken, maar mensen ook helpen om hun leven opnieuw op te bouwen. En daar zet ik me met hart en ziel voor in.

Paul Otter is design researcher en gerechtsdeurwaarder. In het SyncassoLab onderzoekt hij hoe schulden beter kunnen worden opgelost. In de praktijk doet hij dat bij de voordeur. Op beleidsniveau door het gesprek aan te gaan met alle belanghebbenden over schulden, zoekend  naar oplossingen. Paul blogt regelmatig over actuele zaken.

Dinsdag 10 december 2024 kwamen experts, schuldeisers en beleidsmakers samen in Utrecht voor een inspirerende groeisessie. Deze sessie met als titel “In dialoog over de toekomst van schuldeninvordering” ging verder in op de maatregelen zoals genoemd in het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) Problematische Schulden ‘Naar een beter werkende schuldenketen’. Tijdens deze, door Syncasso georganiseerde sessie, gingen we met elkaar in gesprek over de uitdagingen en kansen vanuit het IBO.

Het programma

• Inleiding Michaël Brouwer
• Leendert Klokkenburg (Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Nikki van Alem (Ministerie van Justitie en Veiligheid) over het IBO en de ambities van het kabinet
• André Moerman (Landelijke Organisatie Raadslieden/Schuldinfo.nl) over de paradigmashift in het incassosysteem
• Groepsdiscussie

Hieronder vindt u samengevat de uitkomsten van de verschillende onderdelen van de sessie.

Illustrator Martien van den Hoek zorgde voor een getekend beeldverslag van de sessie.

Michaël Brouwer, CEO Syncasso trapte de sessie af met een stukje geschiedenis. Hij vertelde dat de relatie tussen schuldeisers en schuldenaren al eeuwenoud is. Maar dat het klassieke incassosysteem zijn oorsprong vindt in de tijd van Napoleon. Dit traditionele model, waarbij de deurwaarder een centrale rol speelt, is tot op de dag van vandaag de basis van het incassoproces. Kan dit systeem nog wel recht doen aan de complexe maatschappelijke realiteit van schulden vandaag de dag? De maatschappij is sterk veranderd en schulden zijn niet meer alleen een financieel probleem, maar een complex maatschappelijk vraagstuk. Nieuwe inzichten en rapporten wijzen op de noodzaak om het incassosysteem te moderniseren en socialer te maken. Met als doel een rechtvaardig, effectief en menselijk systeem dat zowel schuldeisers als schuldenaren recht doet.

Leendert Klokkenburg en Nikki van Alem over het IBO en de ambities van het kabinet

Tijdens de sessie namen Leendert Klokkenburg (Sociale Zaken en Werkgelegenheid) en Nikki van Alem (Justitie en Veiligheid ) de deelnemers mee in de belangrijkste inzichten uit het onderzoek naar problematische schulden. Ze vertelden hoe deze schulden de samenleving jaarlijks 8,5 miljard euro kosten, vooral door arbeidsverzuim en schuldhulpverlening.

Klokkenburg en Van Alem bleven niet bij de cijfers alleen. Ze belichtten ook de onderliggende oorzaken van deze schuldenproblematiek en richtten de aandacht op concrete oplossingen. Het onderzoek bracht namelijk knelpunten aan het licht, maar bood ook handvatten om deze aan te pakken.

Het IBO-rapport presenteert een reeks samenhangende maatregelen die kansen bieden om de schuldenproblematiek in Nederland structureel te verbeteren. Denk hierbij aan een integraal schuldenoverzicht, een collectief afbetalingsplan, en het invoeren van een zorgplicht voor deurwaarders. Ook is stilgestaan bij de ambities die het nieuwe kabinet heeft uitgesproken om het stelsel van civiele invordering beter te laten functioneren. Hierbij zal de inzet de komende periode vooral gericht zijn op de verdere uitwerking van een collectief afbetalingsplan en de zorgplicht voor gerechtsdeurwaarders. Het streven is dat er voor 1 mei 2025 een Kamerbrief wordt verstuurd waarin de uitwerking van deze maatregelen wordt toegelicht. Deze aanpak kan het oplossen van schulden efficiënter maken, kosten verlagen en processen versnellen.

“Schulden kunnen jaarlijks tot wel €8,5 miljard kosten voor onze samenleving. Daarom moeten we niet alleen voorkomen dat mensen in de schulden raken, maar ook zorgen dat kleine schulden niet uitgroeien tot grote problemen. Het gezamenlijke belang van schuldeisers en debiteuren is dat invordering efficiënt en zonder onnodige kosten plaatsvindt.” – Leendert Klokkenburg MSc, MA. Beleidsmedewerker bij het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

André Moerman over nodige veranderingen in het incassosysteem

Tijdens de sessie werd ook het belang van een verandering in het incassosysteem benadrukt door André Moerman, van de Landelijke Organisatie Raadslieden/Schuldinfo.nl. Hij stelde dat schulden vaak snel oplopen door systeemfouten zoals een te laag sociaal minimum en de onbereikbaarheid van schuldhulpverlening voor een grote groep mensen. Moerman pleitte voor een gezamenlijke benadering van schulden, waarbij zowel de schuldeisers als de schuldenaren actief samenwerken aan oplossingen.

Voor effectief schuldenbeheer noemde hij vijf belangrijke maatregelen:

• Verbetering van de incassofase door een collectief afbetalingsplan.
• Optimalisatie van de executiefase door meedelen in beslag.
• Zorgplicht voor deurwaarders.
• Financiële prikkels om schulden op te lossen in de minnelijke fase.
• Actieve deelname van de debiteur in het proces.

De sessie gaf veel ruimte om ideeën uit te wisselen en te discussiëren. Tijdens de lunch spraken de deelnemers over hoe ze de inzichten konden omzetten in acties. Dit leidde tot verschillende actiepunten, zoals:

• Het verbeteren van de bereikbaarheid van schuldhulpverlening.
• Het vergroten van samenwerking en informatie-uitwisseling binnen de schuldenketen.
• Het aanbieden van gerichte ondersteuning voor schuldenaren.
• Het verkennen van nieuwe manieren om de AVG positief in te zetten, in plaats van als belemmering.

De ochtend eindigde in een discussie rondom de vraag “Hoe kunnen we hier samen onze schouders onder zetten?” Voorgestelde acties richtten zich op het creëren van win-win situaties voor zowel schuldeisers als debiteuren.

Oproep: samenwerken naar een rechtvaardig en effectief Systeem

Deze sessie was een waardevol platform voor het gezamenlijk vormgeven van de toekomst van schuldeninvordering. De inzichten die werden gedeeld, bieden volop kansen om het systeem in de toekomst te verbeteren en te streven naar een rechtvaardiger en effectiever incassosysteem. Met de betrokkenheid van alle partijen hopen we dat de komende maanden tot concrete voorstellen zullen leiden, die de schuldenproblematiek in Nederland fundamenteel aanpakken.

Meedoen aan een van de werkgroepen?

Aanmelden kan via communicatie@syncasso.nl

Blog: Paul Otter

Wat ik aantrekkelijk vind in mijn werk als gerechtsdeurwaarder is dat elke dag én gesprek weer anders is. Geen oordeel hebben ook want niet alles is wat het lijkt. Dat blijkt vandaag ook weer. Ik sprak op één dag drie jongemannen (rond de 25-30 jaar), elk met een eigen verhaal en reactie. Elke ontmoeting vraagt opnieuw om een ‘reset’: luisteren, doorvragen, schakelen en meedenken en inspelen op mogelijke oplossingen.

De 1e ontmoeting:

De dag startte met een moeder die de deur opendeed. “Ik roep mijn zoon even” zei ze. Die verscheen al snel. Na het voorstellen en aangeven waarvoor ik kwam gaf hij direct aan dat hij snel zou betalen. Na wat doorvragen bleken er meer schulden te zijn en bleek de jongeman tijdelijk geen werk te hebben. Maar hij gaf aan vanaf januari weer werk te hebben en dan zou hij alles snel gaan betalen.

Maar bij het doorvragen kwam al snel meer naar boven. Hij had tijdelijk geen werk en er bleek nog meer schuld te zijn – meer dan tienduizend euro. Snel betalen leek het doel, maar de ervaring leert dat dat lastig wordt. Op mijn aanbod om te helpen reageerde hij aarzelend, maar ik kon hem toch op weg helpen met informatie over schuldhulp. De eerste stap is een kop koffie drinken bij de gemeente om kennis te maken en te ontdekken wat ze kunnen bieden. Ik hoop dat hij die stap zet.

De 2e ontmoeting:

Een paar adressen verder, in de binnenstad. Ik bel aan en een vrolijke jongeman doet open in een rommelige gang. “Oh ja die zorgverzekering! Stom, ik betaal ‘m meteen” zei hij met een lach. Ik vraag nog of er meer rekeningen zijn maar dit is de enige en hij kan ‘m makkelijk betalen geeft hij aan. Snel opgelost. Toch geef ik aan dat hij zichzelf geld had kunnen besparen om daar leukere dingen van te doen. Met andere woorden: reageer sneller en voorkom onnodige kosten. Of hij dat echt gaat doen? Dat is de vraag.

De laatste ontmoeting

De laatste jongeman trof ik niet thuis, maar wel zijn broer. Na uitleg over de dagvaarding voor drie maanden achterstallige zorgverzekering reageerde hij verbaasd. Hij gaf aan dat zijn broer werkt en het zou moeten kunnen betalen. Ik legde uit dat een tijdige betaling extra kosten voorkomt en sloot het gesprek af met een korte samenvatting en de vraag of hij nog vragen had. Alles was duidelijk.

Ieder verhaal is anders

Iedereen is anders, net als hun financiële situatie en de reden waarom schulden ontstaan. Het kan ons allemaal overkomen. De een kan het zelf op lossen, de ander heeft hulp nodig. Het is niet altijd makkelijk hulp te accepteren – je verliest zelfregie – maar het helpt wel.

Paul Otter is design researcher en gerechtsdeurwaarder. In het SyncassoLab onderzoekt hij hoe schulden beter kunnen worden opgelost. In de praktijk doet hij dat bij de voordeur. Op beleidsniveau door het gesprek aan te gaan met alle belanghebbenden over schulden, zoekend  naar oplossingen. Paul blogt regelmatig over actuele zaken.

In het november nummer van de Creditmanager vertelt Directeur Klant, Markt en Communicatie, Sabine van den Boogaard hoe Syncasso met AI haar dienstverlening sneller, efficiënter én klantgerichter heeft gemaakt. In het artikel wordt ingegaan hoe AI bijdraagt aan een effectievere aanpak van het duurzaam oplossen van betalingsachterstanden en welke kansen dit biedt voor de toekomst.

Lees hier meer over onze aanpak en visie op AI.

Blog: Paul Otter

Regelmatig krijg ik tijdens mijn huisbezoeken de vraag of er een regeling kan worden getroffen. Regelen lijkt makkelijk: afspreken welk bedrag maandelijks te betalen, maar er zitten nogal wat haken en ogen aan: hoe regel je goed?

Wet- en regelgeving

Zoals je van een gerechtsdeurwaarder mag verwachten onderzoekt die eerst wat wetten, regels en werkinstructies. Ook schuldeisers geven vaak een kader voor regelingen. Bijvoorbeeld een maximum aan het aantal maanden dat de regeling mag duren. Duurt de regeling langer dan X maanden, dan hebben we vaak meer informatie nodig over de inkomsten en uitgaven.

Wettelijk recht op een regeling is er (nog) niet. Aan de ene kant begrijp ik dat. Als er na verschillende herinneringen niet is betaald, en er zou een wettelijk recht op regelen zijn, heeft dat iets van de niet-betaler ‘belonen’. Aan de andere kant is een regeling een goed instrument om extra kosten van bijvoorbeeld dagvaarding en het proces naar de rechter te voorkomen.

Aan de deur

Als een debiteurklant bij een huisbezoek een regeling aanbiedt, ga ik eerst uitgebreid in gesprek. Niet zelden wordt vol goede bedoelingen een hoog bedrag per maand als regeling voorgesteld. Dan is het mijn taak om na te gaan of dat realistisch is. Navragen wat de vaste maandlasten en eventuele andere schulden zijn, zodat die naast een regeling kunnen worden betaald.

Gevaar

Als er meer schulden zijn, wordt het al snel complex. Schuldeisers en invorderaars weten niet van het bestaan van de andere schulden. Betrokkene geeft niet altijd aan dat er meer schulden zijn. Dan ontstaat het risico dat wat wordt afgesproken maandelijks te veel is, waardoor betrokkene onder de beslagvrije voet uitkomt (het bedrag dat nodig is voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud). Dat kan dan weer nieuwe schulden tot gevolg hebben.

Feiten

Syncasso heeft in 2023 meer dan 117.000 regelingen[i] afgesproken. Om wat meer context te geven: in dat jaar ontvingen we iets meer dan 240.000 nieuwe zaken en werd er in ongeveer 16.000 zaken gedagvaard. De regeling is dus een belangrijke vorm om betalingsachterstanden op te lossen. Regelingen kunnen op allerlei manieren worden aangeboden zoals tijdens een huisbezoek maar ook via telefoon, chat en website.

Pleidooi

Regelingen zijn een veelgebruikte en hele goede manier om schulden op te lossen. Maar een goede regeling afspreken vraagt kennis en kost tijd. Borgen dat er genoeg geld is voor het levensonderhoud is essentieel. Daarnaast is het belangrijk om te weten of er meer schulden of regelingen zijn. Daarvoor is een goed overzicht van de schulden nodig. Alleen dan kunnen er haalbare regelingen worden getroffen en is er genoeg geld voor de noodzakelijke kosten van levensonderhoud (beslagvrije voet).

Vreemd genoeg is dat overzicht er nu niet. Daar heeft iedereen last van: de betrokkene zelf, de schuldeisers, invorderaars en uiteindelijk de maatschappij. Gerechtsdeurwaarders zijn bezig met een eerste stap naar zo’n overzicht met ‘Schuldenwijzer’. Het doel is om alle schulden die vaststaan (met bijvoorbeeld vonnis of dwangbevel), naast beslagen op inkomsten, in Schuldenwijzer op te nemen. Na die eerste stap moeten bijvoorbeeld overheidsvorderingen in zo’n overzicht: welke politicus neemt het initiatief om een overzicht van schulden mogelijk te maken?

Paul Otter is design researcher en gerechtsdeurwaarder. In het SyncassoLab onderzoekt hij hoe schulden beter kunnen worden opgelost. In de praktijk doet hij dat bij de voordeur. Op beleidsniveau door het gesprek aan te gaan met alle belanghebbenden over schulden, zoekend  naar oplossingen. Paul blogt regelmatig over actuele zaken.

Bronnen:

[i] jaarverslag2023

Proces & Mens – Continuïteit, efficiënt werken en leidinggeven

Ook in 2023 was de krapte op de arbeidsmarkt voelbaar. Om onze continuïteit te borgen heeft het onze continue focus om (nieuwe) medewerkers te vinden, binden en boeien. We investeren continu in de persoonlijke ontwikkeling van onze medewerkers met opleidingen, trainingen, mentoring en coaching.

In 2023 focusten we met ons programma Continu Verbeteren op het optimaliseren van de efficiency van onze kernprocessen. First time right en doorlooptijdverkorting staan daarin centraal. In dit programma ging er ook aandacht naar het ontwikkelen van een mindset voor continue verbetering en nog meer werken vanuit klantwaarden.

Als gevolg van onze strategische keuzes in 2022 hebben we geïnvesteerd in ons Service Center, een specialistenteam ingericht en de afbouw van onze klantgroep Huur ingezet. Ook zijn we aan de slag gegaan met onze nieuwe langetermijnstrategie, die we voor 2024-2027 hebben uitgewerkt.

Online platform voor opleiding en training

Ons team opleiding en training ontwikkelt e-learnings ter ondersteuning van onze permanente educatieprogramma’s, nieuwe wet- en regelgeving waaronder de WKI. Opleidingen en trainingen die zich focussen op ‘Care’ ontwikkelen we allemaal zelf in samenwerking met onze opdrachtgevers en ketenpartners. Alle nieuwe medewerkers hebben de onboarding trainingen gevolgd. Onze medewerkers met direct klantcontact volgden in 2023 trainingen in effectief communiceren, het omgaan met agressie en AVG-proof handelen. Ook volgden zij elk half jaar een update e-learning over Kwaliteit, Legal en Compliance. Hiervoor gebruiken we training- en opleidingsplatform aNewSpring. Naast onze e-learnings biedt het platform ook (gratis) toegang tot alle opleidingen van GoodHabitz voor onze collega’s.

We coachen onze collega’s continue om zich goed te kunnen verplaatsen in de belevingswereld van debiteurklanten. In 2023 hebben we een nieuwe debiteurklantcommunicatiestrategie geïntroduceerd. Met e-learning, training en coaching op basis van heldere richtlijnen internaliseren we onze nieuwe strategie in alle kanalen en vormen van debiteurklantcontact. Ondersteund door praktijkcoaches op de werkvloer koppelen we de theorie aan de praktijk.

Specialistische klantteams

Onze dienstverlening is georganiseerd in klantteams. Zo kunnen we de specialistische kennis en ervaring die nodig is voor de optimale behandeling van de debiteurklanten met alle collega’s van het team delen. Onze teams zijn multidisciplinair samengesteld uit minnelijke- en gerechtelijke incassospecialisten, communicatiespecialisten, datawetenschappers, gespecialiseerde juristen en gerechtsdeurwaarders. Hierdoor kunnen we snel schakelen, integrale oplossingen voor complexe situaties bieden en kennisoverdracht tussen de verschillende disciplines verzorgen.

Groei- en klankbordsessies

Nieuwe ontwikkelingen binnen en buiten ons vakgebied die interessant zijn, of kunnen worden voor onze opdrachtgevers, bespreken we met elkaar in Groeisessies. Vaak vragen we een externe specialist om de ontwikkeling te duiden, waarna we met de aanwezige ketenpartners in gesprek gaan om de kansen en bedreigingen van de ontwikkeling voor creditmanagement met elkaar te bespreken. Daarnaast organiseren we klankbordsessies met ketenpartners om onze samenwerking te bespreken en verbeterpunten te zoeken om de samenwerking te stroomlijnen.

Kick-off bijeenkomsten

Ook in 2023 hebben verschillende nieuwe opdrachtgevers voor Syncasso gekozen. Om onze dienstverlening perfect met elkaar af te stemmen organiseert ons Opleiding- en Training Team maatwerkkick-off bijeenkomsten, waaraan het team van de nieuwe opdrachtgever, ons klantteam en onze deurwaarders deelnemen om elkaar te leren kennen, onze visie op maatschappelijk verantwoord incasseren te begrijpen en die te vertalen naar een consistente behandeling van betalingsachterstanden. Daarnaast heeft onze afdeling Opleidingen maatwerkopleidingen en trainingen samengesteld voor de klantteams, om hun kennis en begrip over de achtergrond van de vordering van onze (nieuwe) opdrachtgevers en hun specifieke doelgroepen te verhogen.

Wij zijn trots met de bekroning van ons wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’ met de Credit Management Innovation Award 2024. VVCM reikt deze award jaarlijks uit aan innovaties die creditmanagement kwalitatief verbeteren. Een onafhankelijke jury, bestaande uit credit management professionals en eerdere winnaars van de award, nomineerde Syncasso samen met Purpose en Dialoque uit de inzendingen. Op 7 november, tijdens de Credit Expo, presenteerde we onze innovatieprojecten aan de jury en publiek. De prijs ging – in de woorden van de jury – met vlag en wimpel naar Syncasso. Zij  spraken hun waardering uit voor onze jarenlange inzet om het wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’ te ontwikkelen en op de politieke agenda te krijgen.

Wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’ – een rechtvaardige en duurzame aanpak

Ons wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’ introduceert een rechtvaardiger en efficiënter systeem voor het oplossen van betalingsachterstanden met beslagen op inkomsten. Het wetsvoorstel zorgt voor een nieuwe manier van omgaan met de verdeling van beslaglegging op het inkomen van een schuldenaar.

Beslagvrije voet

Binnen beslaglegging wordt gebruik gemaakt van de beslagvrije voet (BVV). Dat is het deel van de inkomsten waarop de schuldeiser geen beslag kan leggen. Dit is zo geregeld in de wet omdat iedereen recht heeft op een bepaald minimuminkomen om vaste lasten te betalen en in levensonderhoud te voorzien. De BVV wordt vastgesteld bij een beslag op de inkomsten (zoals loon, pensioen of uitkering). De BVV laat geen ruimte om andere schulden minnelijk af te lossen. Terwijl er in de praktijk vaak nog andere schulden zijn.

Het wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’

In het wetsvoorstel worden de gelden uit het beslag gebruikt om alle schulden op te lossen en niet alleen de beslagschuld. Dat is rechtvaardiger voor zowel de schuldenaar en alle schuldeisers. Bovendien helpt het nieuwe schulden te voorkomen en helpt het kleine schulden klein te houden. Het voorstel doorbreekt de huidige vicieuze cirkel door de beslaggelden proportioneel te verdelen over alle schulden, niet alleen de beslagschuld.

Juryrapport

De jury prees het wetsvoorstel en de maatschappelijke bijdrage ervan, met de woorden: “Syncasso’s wetsvoorstel ‘Meedelen in beslag’ bevordert een rechtvaardiger schuldenbeleid door zich te richten op het belang van de burger in plaats van de eigen portemonnee. Deze aanpak verlaagt de druk en kosten voor mensen met schulden en draagt bij aan een rechtvaardiger systeem.”

De weg vooruit

Met deze award willen we de overheid en het veld inspireren om creditmanagement continu te verbeteren, zodat burgers en schuldeisers kunnen rekenen op een effectief en duurzaam schuldenbeleid. Wij kijken uit naar een toekomst waarin ‘Meedelen in beslag’ bijdraagt aan een sterkere en rechtvaardigere aanpak van het oplossen van schulden.

We danken onze opdrachtgevers, ketenpartners en iedereen die heeft bijgedragen aan deze ontwikkeling voor hun vertrouwen en samenwerking.

Meer weten over het wetsvoorstel? Bezoek www.syncasso.nl/meedeleninbeslag of neem contact met ons op via communicatie@syncasso.nl.

Blog: Marina Spaans

Veel ouders met schulden missen zelf de financiële kennis en vaardigheden om hun kinderen gezond financieel gedrag te leren. De combinatie van schulden, emotionele stress en schaamte zorgt ervoor dat gesprekken over geld, in gezinnen met schulden, vaak worden vermeden. In deze huishoudens krijgen kinderen daardoor weinig kans om te leren van de financiële ervaringen van hun ouders. Ouders willen hun kinderen beschermen tegen de emotionele last van schulden. Maar het vermijden van deze gesprekken draagt onbewust bij aan beperkte financiële kennis bij volgende generaties.

Bij Syncasso geloven we dat we, als onderdeel van de creditmanagementketen, een verantwoordelijkheid hebben. Niet alleen naar de debiteuren van nu, maar ook naar de volgende generatie. We willen duurzaam bijdragen aan het oplossen van schuldenproblemen. Om dat te doen, vinden we begrip voor de situatie van ouders en kinderen in schulden heel belangrijk. Met onze kennis en oplossingen helpen we hen financiële vaardigheden mee te geven. We kijken verder dan alleen naar de directe betalingsachterstanden van de debiteur. Met aandacht voor de volgende generatie willen we blijvende verandering brengen en de veerkracht van jongeren uit gezinnen met schulden vergroten.

Ouders met schulden hebben vaak minder te besteden, waardoor zakgeld voor hun kinderen niet vanzelfsprekend is. Hierdoor missen kinderen belangrijke ervaringen in het omgaan met geld. Daarnaast weten ouders niet altijd de weg naar schuldhulp en financiële educatie. Dit kan het lastiger maken om hun kinderen te leren hoe ze verantwoord met geld om moeten gaan.

Bij Syncasso spreken we dagelijks mensen met schulden. In dit persoonlijke contact zoeken we naar duurzame oplossingen die passen bij hun situatie. Net zoals we altijd navragen of er meerdere schulden of andere problemen spelen, vragen we nu ook steeds vaker of er kinderen in het huishouden zijn met mogelijke geldzorgen.

Hoe kunnen we helpen?

Hoe kunnen we ketenbreed deze gezinnen ondersteunen om niet alleen hun eigen situatie te verbeteren, maar ook hun kinderen de financiële kennis en veerkracht mee te geven die nodig is voor een financieel gezonde toekomst?

Innovaties en samenwerkingen voor de toekomst

De creditmanagementketen zet al grote stappen in maatschappelijk verantwoord incasseren. Zo verwijzen onze opdrachtgevers en verschillende ketenpartners al proactief naar schuldhulpverlening. Hoe kunnen we dit uitbreiden naar de volgende generatie?

Een paar ideeën op een rij:

• Leeftijdsgeschikte financiële educatie: Doorverwijzing naar of het aanbieden van educatieve materialen die ouders kunnen gebruiken om hun kinderen op een passende manier te leren over geldbeheer, sparen en verstandig uitgeven.
• Digitale platforms en apps: Doorverwijzen naar apps die ouders en kinderen samen kunnen gebruiken om financiële doelen te stellen, budgetten te maken en te leren over rente en schuld.
• Schuldhulp voor jongeren: Verwijzing naar initiatieven zoals Geldfit Jong, waar jongeren kunnen leren hoe ze financieel gezond blijven.
• Aandacht in persoonlijk contact voor kinderen: Bewuster doorvragen naar de gezinssituatie om de juiste hulp te bieden.

Niet alleen het ondersteunen van ouders bij hun betalingsachterstanden. Maar hen ook de hulpmiddelen geven om hun kinderen verantwoord financieel gedrag te leren. Dat is bouwen aan een cultuur van financiële veerkracht binnen gezinnen. Het zorgt ervoor dat ouders hun eigen schulden kunnen aflossen én hun kinderen kunnen voorbereiden op een gezonde financiële toekomst. Zo helpen we gezinnen niet alleen vandaag, maar werken ook aan een sterke financiële basis voor morgen.

Maatwerk en respect voor de debiteurklant

In 2023 hebben we grote stappen gezet om onze dienstverlening verder te optimaliseren en te personaliseren. Klantgerichtheid, gebruikersgemak en continue verbetering staan hierbij centraal. Ons Dossier Online en onze website zijn vernieuwd. Onze communicatiekanalen zijn verder verbeterd door de introductie van een nieuw (Azure) platform. Onze nieuwe e-mails zijn volledig in de look and feel van Syncasso en ondersteunen naast de herkenbaarheid van onze communicatie ook een verhoging van de user experience en responsratio, dat bijdraagt aan een efficiënter incassoproces en meer minnelijke oplossingen.

Een andere innovatie is het ontwerp van een nieuw scherm voor onze Service Center-collega’s. Dit scherm centraliseert alle (SLA)afspraken die we met onze opdrachtgevers hebben gemaakt, waardoor ons team snel kan reageren op debiteurklantverzoeken, denk daarbij aan afwijkende betalingsregelingen. Dit zorgt ervoor dat onze contactmoment met debiteurklanten effectief en persoonlijk zijn. Om laagdrempelig in contact te komen met debiteurklanten is Syncasso omnichannel ingericht. Daardoor zijn we 24/7 beschikbaar om een oplossing voor de betalingsachterstand te vinden.

Regie

Syncasso voert de regie over het inzetten van incasso-, rechts- of executiemaatregelen en schuldhulpverlening die passend en rechtmatig zijn in het incassotraject. Onze afspraken met opdrachtgevers bieden veel ruimte voor maatschappelijk verantwoord incasseren, zoals het aanbieden van passende regelingen en actieve verwijzing naar schuldhulpverlening.

In onze processen vindt een continue beoordeling plaats door onze professionals van de actuele status van vorderingen en de te ondernemen vervolgacties. Daarmee voorkomen we onnodig doorbehandelen en incassohandelingen die disproportioneel zijn en daarmee onnodige kosten.

Ons team zorgt voor een betere samenwerking met organisaties die zich richten op het voorkomen van schulden en/of schuldhulpverlening om zo de schulddienstverleningsketen te verbeteren en te versnellen.

Maatwerk en respect voor de debiteurklant

Onze benadering van debiteurklanten is oplossingsgericht en gaat uit van de betaalcapaciteit om de vordering op te lossen. We bieden de mogelijkheid om zelf via onze website een betalingsregeling voor te stellen. Onze website is ingericht als een laagdrempelig portaal voor de debiteurklant (chatfunctie, keuzemenu, WhatsApp). Onze schriftelijke communicatie is laagdrempelig, persoonlijk en stimuleert om contact op te nemen om samen het betalingsprobleem op te lossen.

In alle onze incassocommunicatie verwijzen we naar Geldfit.nl/Syncasso en onze syncasso.nl/hulp pagina om hulp te vinden bij betalingsproblemen. Bij een cumulatie van dossiers (of bij verschillende opdrachtgevers) verwijst ons team, met instemming van de debiteurklant, warm en actief door naar de gemeente en/of een bij de NVVK aangesloten of gecertificeerde schuldhulpverlener.

Onze deurwaarders controleren in gesprek met debiteurklanten of er sprake is van problematische schulden. Als dat het geval is, verwijzen we ze met toestemming van de debiteurklant warm door naar schuldhulpverlening.

Perspectief

Onze werkwijze is gericht op een duurzame oplossing van het betalingsprobleem. Dat kan een betaling, een passende regeling of schuldhulpverlening zijn. In alle gevallen houden we er rekening mee dat de debiteurklant niet onder de beslagvrije voet terecht komt en dat hij of zij aan andere lopende verplichtingen kan blijven voldoen. Als er geen betaling verwacht kan worden, adviseren we onze opdrachtgever over mogelijke andere interventies of het afboeken van de vordering.

Er kan door een debiteurklant altijd een verzoek worden ingediend voor een tussentijdse herberekening van de beslagvrije voet, om de inhouding aan te passen aan een wijziging van de situatie van de debiteurklant.

Proportionaliteit

Om debiteurklanten te bewegen naar duurzaam betalen, houden we in elke fase van onze behandeling rekening met de betaalcapaciteit van debiteurklanten. Daarmee voorkomen we ook het ontstaan van problematische schulden. Wij gebruiken hierbij een datamodel om de proportionaliteit van maatregelen en kosten te bewaken en monitoren. Afwijkingen worden door het model gesignaleerd, actief onderzocht en zo nodig met terugwerkende kracht hersteld. We onderzoeken hoe de afwijking heeft kunnen ontstaan en of verbetermaatregelen noodzakelijk zijn.

Betalingsregelingen

Onze website is volledig debiteurklantgericht om laagdrempelig een betalingsregeling voor te stellen. Onze teams hebben ruime bevoegdheden om een duurzame betalingsregeling af te spreken die past bij de betaalcapaciteit van de debiteurklant. Onze deurwaarders kunnen aan de deur een regeling afspreken en die via een App direct bevestigen aan de debiteurklant. Afgesproken regelingen ondersteunen we actief met herinneringen en betaallinks. Periodiek wordt iedere afgesproken regeling door ons gecontroleerd. We informeren bij de debiteurklant of er wijzigingen zijn in de situatie waardoor regelingsbedrag hoger of lager moet worden gesteld.

Syncasso ‘Goed Geregeld’ biedt inzicht in de inkomsten en uitgaven van de debiteurklant op basis van bankrekeninginformatie/PSD2. Zo kunnen we een passende betalingsregeling afspreken die de debiteurklant ook echt kan volhouden, omdat die maandelijks wordt afgestemd op de betaalcapaciteit.

Sinds 2023 maken we voor betalingsregelingen gebruik van de Aflosberekenaar van NIBUD om passende betalingsregelingen voor te stellen. De Aflosberekenaar berekent op basis van een beperkt aantal vragen de financiële ruimte die iemand iedere maand heeft om een betalingsachterstand af te lossen.

Nazorg

Ons Interactief Voice Respons klantonderzoek toetst na elk telefonisch klantcontact de waardering van de debiteurklant van het gesprek en vraagt om vasthoud- en verbeterpunten te benoemen. We zijn trots dat we gemiddeld tussen de 4,5 en 5 scoren (op een 5-puntschaal). We voeren daarnaast maandelijks onderzoek uit bij de debiteurklanten waarvan het dossier in de voorgaande maand gesloten werd. Helaas is de response op dit onderzoek gemiddeld niet hoger dan 4%.

Coulance

Debiteurklanten krijgen serviceberichten met betaallinks voor elke termijn van een betalingsregeling. We maken er geen probleem van als de betalingsregeling een paar dagen later dan afgesproken wordt betaald. Onze incassomedewerkers hebben de mogelijkheid om een regelingspauzemoment aan te bieden als de situatie hierom vraagt. De debiteurklant kan zelf ook een pauze aanvragen als het tijdelijk niet lukt om de regeling vol te houden. In die gevallen informeren we altijd of een lager regelingsbedrag wel vol te houden is.