Nieuws

Verslag Seminar Wetenschappelijk Onderzoek Duurzaam Betaalgedrag II

31 mei 2023

 

Afgelopen donderdag presenteerde Martijn Keizer van Rijksuniversiteit Groningen en Nadja Jungmann van Hogeschool Utrecht de uitkomsten en inzichten uit fase 1 van het wetenschappelijk onderzoek naar Duurzaam Betaalgedrag dat Syncasso initieerde. Ze deden dat voor een divers en geïnteresseerd publiek van schuldeisers in hartje Utrecht. Na afloop wisselde de groep onder leiding van de sprekers met elkaar van gedachte over de inzet van effectieve interventies om tot duurzaam betaalgedrag te komen. In dit bericht leest u de opzet van het onderzoek, de inzichten en de strekking van de discussies naderhand.

Onderzoeksvraag

De onderzoeksvraag die in deze eerste fase centraal staat is ‘Welke mogelijkheden hebben schuldeisers en Syncasso om bij te dragen aan duurzaam betaalgedrag en met welke interventie kunnen ze daar invulling aan geven?’. Om deze vraag te kunnen beantwoorden, is de doelgroep afgebakend naar mensen die niet aan hun betaalverplichtingen voldoen, maar wel voldoende betaalcapaciteit hebben. Bij deze doelgroep verwachten we het grootste verschil te kunnen maken met gerichte interventies. Om deze doelgroep cijfermatig in kaart te brengen is gebruik gemaakt van CBS microdata uit 2020. Het CBS houdt basisgegevens bij van mensen die worden aangemeld bij het Centraal Administratie Kantoor (CAK). Deze aanmelding gebeurt, nadat iemand langer dan 6 maanden geen zorgverzekeringspremie heeft betaald. Twee derde van de groep die in 2020 is aangemeld bij het CAK, blijkt rond te moeten komen van een lager inkomen. Het betekent ook dat de restgroep van een derde deel wél een gemiddeld tot hoger inkomen heeft en daarmee voldoende betaalcapaciteit lijkt te hebben.

Heeft u weleens een rekening te laat betaald?

Naast het dataonderzoek zijn er kwalitatieve interviews afgenomen onder een doelgroep van mensen die een achterstand hebben bij een zorgverzekeraar die is overgedragen aan Syncasso. Een ander kenmerk van deze doelgroep is dat ze voor deze achterstand minimaal 3 maanden op rij een betalingsregeling in de minnelijke fase goed zijn nagekomen. Het belangrijkste inzicht hier is dat deze doelgroep zelf geen betalingsprobleem ervaart. Terwijl dieper in het interview blijkt dat dé reden van achterblijven in betaling alsnog ‘liquiditeitsproblemen’ zijn. Een verklaring hiervan is niet getoetst, maar alles wijst erop dat mensen in theorie voldoende middelen hebben. En in de praktijk een financiële tegenvaller niet kunnen opvangen. Deze zelfde paradox zagen terug toen geïnterviewden tegelijkertijd aangeven ‘voldoende betaalcapaciteit’ te hebben, maar ook steevast ‘ja’ antwoordden op vragen als ‘Heeft u het afgelopen jaar weleens een rekening te laat betaald?’ of ‘Heeft u het afgelopen jaar weleens een afbetalingsregeling getroffen?’.

Adviezen

De onderzoekers doen schuldeisers en incasso- en gerechtsdeurwaardersorganisaties een aantal adviezen zoals het (nog) gemakkelijk(er) maken om online te betalen, klanten actief te herinneren aan betaling bijvoorbeeld via sms. En dat op het moment dat er achterstand ontstaat, het goed is om met de klant in gesprek te gaan en vooral mee te blijven denken.

Goed om te weten bij ontwikkeling interventies

Bij het ontwikkelen van interventies om duurzaam betaalgedrag te stimuleren is het goed om te weten dat het met het denkvermogen vaak wel goed zit. De uitdaging zit op het ‘doenvermogen’. Een aantal respondenten leert ons tegelijkertijd dat ze juist veel met hun financiën bezig zijn en het dus ook niet ontbreekt aan het doenvermogen. In hun geval speelt vooral de liquiditeit parten. Ten slotte is het belangrijk om te weten dat debiteurklanten afwegingen maken en dat de zorgverzekering vaak niet hun belangrijkste openstaande betaling is. Bewustwording bij de debiteurklant in welke financiële positie hij of zij zit, blijft één van de belangrijkste aandachtspunten. Tot slot concluderen een aantal mensen in het publiek dat deze gedragsverandering een lange adem nodig heeft. Niet voor niets hebben we landelijk jarenlang (en nog steeds) een antirookcampagne. Deze inzichten verdienen het om verwerkt te worden in onze strategieën, sluit Michaël Brouwer de middag af. Wilt u napraten, sparren of meer informatie? Ga naar onze website of mail ons.

Feedback